Dunedin Consort - Handel: Ode for St Cecilia's Day - Stretto

George Frideric Handels “Ode for St. Cecilia’s Day” door het Dunedin Consort o.l.v. John Butt op het label LINN records. Magnifiek!

Onder leiding van John Butt is het Dunedin Consort voortdurend op zoek naar nieuwe manieren om barokmuziek opnieuw tot leven te brengen. Afgelopen april dirigeerde Butt een uitvoering van Händels “Ode voor St. Cecilia’s Day” tijdens het slotconcert van het Misteria Paschalia Festival 2018 in Polen. Deze uitvoering door het Dunedin Consort, Ian Bostridge, en de sopraan Carolyn Sampson, is nu op cd verschenen.

Nadat hij alom werd geprezen voor zijn Grammy Award-winnende Messiah, legde het Schots “Dunedin Consort” uit Edinburg, opgericht in 1995, de lat hoog voor de opname van Händels kleurrijk eerbetoon aan de patroonheilige van de muziek. De opname presenteert ook Händels Concerto grosso in la klein op. 6 nr. 4, waarin de instrumentalisten van Dunedin Consort schitteren.

Sinds 1683 was het in Engeland gebruikelijk dat de London Society of Music op 22 november, het feest van de heilige Cecilia vierde. Dit gebeurde met een dienst of service, gevolgd door een concert ter ere van Caecilia in de Stationers’ Hall, en een feestmaal. Elk jaar kreeg een van de toonaangevende componisten (o.a.Henry Purcell, John Blow, Jeremiah Clarke, Maurice Greene en Daniel Purcell), van de Society de opdracht om voor deze gelegenheid een koorwerk te componeren. Deze traditie werd ongeveer 30 jaar lang bestaan met slechts een paar onderbrekingen. Vanaf de 18e eeuw nam de regelmaat van de nieuwe composities af, maar in het midden van de 18e eeuw werden opnieuw Cäcilia Odes gecomponeerd. In de jaren 1729-1739 bv. werden er zeven gecomponeerd, waaronder twee van Handel, “Ode for St. Cecilia’s Day” en “Alexander’s Feast”

Händel componeerde Alexander’s Feast (HWV 75), dat zich afspeelt tijdens een banket ten huize van Alexander de Grote en zijn minnares Thais in de veroverde Perzische stad Persepolis, op tekst van Newburgh Hamilton, die zich baseerde op John Drydens ode “Alexander’s Feast, or the Power of Music” (1697), naar Plutarchus, geschreven om de dag van Sint-Cecilia te vieren.

Zelfs de teksten van de odes werden in de eerste jaren jaarlijks herschreven, in latere jaren werden zelfs sommige, blijkbaar zeer populaire teksten, bv. van John Dryden (foto) en Alexander Pope, meermaals getoonzet. De teksten bevatten vaak delen die spreken over bepaalde instrumenten en muzikale genres, maar ook over de emoties die ze opwekken. Dit inspireerde de componisten vaak tot levendige imitatieve muzikale effecten.

Ode voor St. Cecilia’s Day (HWV 76) is een cantate uit 1739. Een Ode, lofdicht of lofzang, hield stilistisch het midden tussen een serenata, een cantate en een oratorium. De première was op 22 november 1739 in het Theatre in Lincoln’s Inn Fields in Londen. Händel koos voor een gedicht van de Engelse dichter John Dryden uit 1687. Het hoofdthema van de tekst is de theorie van harmonia mundi, nl. dat muziek een centrale kracht was bij de schepping van de aarde.

Händel nam tal van thema’s over uit “Componimenti musicali”, zeven suites voor klavecimbel uit 1736 van Gottlieb Muffat. De cantate bestaat uit 13 nummers, zijnde een Ouverture (Larghetto e staccato, allegro en menuet), een recitatief voor de tenor en een recitatief voor de sopraan, een koor “From harmony, from heavenly harmony”, wel zes aria’s, vier voor sopraan en twee voor de tenor, waarvan één, “The trumpet’s loud clangour” voor de tenor met koor, een heuse mars, en een grandioos, finaal koor (Grand Chorus) met sopraan, “As from the power of sacred lays”.

Carolyn Sampson en Ian Bostridge demonstreren hier hun grote, technische beheersing en vocale precisie. Bostridge won er trouwens in zijn reeds vijfentwintig jaar durende carrière, veel belangrijke, internationale prijzen mee. Zeer gewild en geliefd voor haar verfijnde barokke gevoeligheden, pure intonatie en schoonheid van de stem, is Carolyn Sampsons lyrische sopraanstem, bij uitstek geschikt voor Händel. Subliem. Onder leiding van John Butt, met de leden van het Pools Radiokoor, is dit grandioos eerbetoon aan de patrones van de muziek, de laatste cd van hun veelgeprezen Händel-discografie, na “Messiah”, “Acis & Galatea” en “Esther”. “The dead shall live, the living die, And music shall untune the sky”. Een magnifieke opname. Niet te missen!